Wat is tinnitus?
Tinnitus houdt in dat je een geluid in de oren ervaart dat niet door je omgeving kan worden waargenomen, oftewel: anderen horen het geluid dat jij hoort niet. Het woord tinnitus komt uit het Latijn en betekent ‘klein geluid’. Tinnitus is een veelvoorkomende aandoening en kan zorgen voor psychische klachten. Er wordt geschat dat ongeveer 15-20 procent van de bevolking er last van heeft. Tinnitus is geen aandoening op zich, maar een symptoom dat wordt veroorzaakt door een onderliggend probleem, zoals gehoorverlies. Tinnitus kan om vele redenen optreden; Het kan binnensluipen als gevolg van stress of het gevolg zijn van het verliezen van je gehoor. Als je echter plotseling zonder reden tinnitus krijgt, kan dit in sommige ongebruikelijke gevallen een teken zijn van een ziekte. Verderop in dit artikel zullen we verschillende oorzaken van tinnitus bespreken.
In principe is er geen wetenschappelijk bewezen remedie voor tinnitus, maar de behandeling van tinnitus is in plaats daarvan gericht op het verlichten van de symptomen. Ontdekken dat er geen remedie is, kan heel moeilijk zijn om te horen voor je als je net last hebt gekregen van tinnitus, maar het biedt troost dat veel mensen met deze aandoening er helemaal geen last van hebben. Wanneer tinnitus optreedt, worden sommige mensen bang dat tinnitus hun leven zal overnemen en dat ze aan niets anders kunnen denken dan die toon die ze voortdurend waarnemen. Maar als je teveel aandacht aan tinnitus schenkt, dan zal dat de klachten alleen maar verergeren. Na een tijdje zul je er minder bij stilstaan en zullen de klachten verminderen. Uiteindelijk zul je nauwelijks nog merken dat je last hebt van tinnitus. Als je erg last heeft van je tinnitus, kan het een goed idee zijn om hulp te zoeken. Bij Mindler hebben we een groot aantal psychologen die veel ervaring hebben met het behandelen van tinnitus.
Oorzaken van tinnitus
Tinnitus kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende redenen waarom mensen hulp zoeken voor tinnitus zijn:
Gehoorverlies door ouderdom: tinnitus verergert vaak naarmate je ouder wordt en is vaak het gevolg van gehoorverlies. De medische term hiervoor is ‘presbyacusis’.
Geluidsschade: harde geluiden die geluidsschade hebben veroorzaakt zijn vaak een oorzaak van tinnitus. Het kan een gevolg zijn van arbeidsongevallen door bijvoorbeeld een kettingzaag of wanneer je te lang te hard naar muziek hebt geluisterd. Tinnitus kan ook optreden als gevolg van plotselinge, eenmalige geluiden zoals een explosie of een concert Deze vorm van tinnitus, veroorzaakt door plotselinge geluiden, verdwijnt echter meestal. Zowel kortdurende als langdurige blootstelling aan harde geluiden kan echter blijvende schade veroorzaken.
Oorsmeer: oorsmeer is er om de oren te beschermen, maar wanneer er teveel van wordt gevormd, wordt het moeilijk voor het lichaam om het op natuurlijke wijze te verwijderen. Hierdoor kan het trommelvlies geïrriteerd raken, wat kan leiden tot tinnitus.
Stress: stress is een veelvoorkomende oorzaak van tinnitus en het kan de symptomen van tinnitus tevens verergeren.
Bloedvataandoeningen: dit is een relatief ongebruikelijke oorzaak van tinnitus, maar in sommige gevallen kan tinnitus worden veroorzaakt door een bloedvataandoening. Dit wordt in medische termen ‘pulserende tinnitus’ genoemd.
Medicijnen: sommige medicijnen kunnen tinnitus veroorzaken, zoals bijvoorbeeld antibiotica, bepaalde antidepressiva, aspirine, enz.
Spanning in nek en kaken: tinnitus kan worden veroorzaakt door spanning in de nek- en kaakspieren.
Hoofd- en nekletsel: een trauma aan het hoofd of de nek kan het binnenoor of de met het gehoor verbonden zenuwen aantasten en tinnitus veroorzaken. In deze gevallen is het gebruikelijk dat tinnitus in slechts één oor wordt ervaren.
Ziekte van Ménière: tinnitus kan een vroege indicator zijn van de ziekte van Ménière, een ziekte die het binnenoor aantast en druk in het oor veroorzaakt.
TMJ: TMJ houdt in dat je problemen met het kaakgewricht hebt dat aan weerszijden van je hoofd voor je oren zit, waar het kaakbot de schedel raakt. Dit kan tinnitus veroorzaken.
Spierspasmen in het binnenoor: spanning in de spieren van het binnenoor kan tinnitus veroorzaken. Dit kan gebeuren zonder enige echte verklaring, maar kan ook optreden als symptoom van neurologische aandoeningen, zoals multiple sclerose (MS).
Hoe wordt tinnitus ervaren?
Tinnitus kan worden omschreven als een soort “spookgeluid” dat de patiënt ervaart. Het kan op heel veel verschillende manieren klinken, en is bijvoorbeeld beschreven als:
Rinkelend geluid
Zoemend geluid
Klikkend geluid
Scherpe hoge toon
Bromtoon
Ruis
Sommigen horen het geluid in beide oren, terwijl anderen het alleen in één oor ervaren. Het tinnitusgeluid kan ook variëren in volume en toon. Het kan constant gehoord worden maar ook komen en gaan.
Gaat tinnitus weg?
Het antwoord op de vraag of tinnitus verdwijnt, hangt echt af van de oorzaak van je tinnitus. Zoals we hierboven onder het kopje “Oorzaken van tinnitus” hebben beschreven, kan tinnitus bijvoorbeeld worden veroorzaakt door bepaalde medicijnen, oorsmeer of stress. In deze gevallen hoeft het geen blijvende tinnitus te zijn. De meeste mensen hebben waarschijnlijk wel eens een ruis of een piep in de oren meegemaakt na het bezoeken van een concert of na het luisteren naar harde muziek. Dit is een teken dat je je gehoor hebt overbelast en een pauze moet nemen van harde geluiden. In sommige gevallen verdwijnt het geluid na een paar dagen of zelfs na een paar weken. Helaas gaat soms het geluid niet weg en dan heb je mogelijk geluidsschade opgelopen.
Behandeling voor tinnitus
Tinnitus kan op verschillende wijzen worden behandeld, bijvoorbeeld op de volgende manieren:
Tinnitus behandelen met CGT – Cognitieve Gedragstherapie
Behandeling van tinnitus met CGT betekent het behandelen van de problemen die met tinnitus gepaard gaan. CGT geeft je hulpmiddelen om moeilijke gedachten en gevoelens die verband houden met tinnitus te behandelen.
Behandel tinnitus met ACT – Acceptance and Commitment Therapy
ACT is een variant van CGT die je helpt te streven naar wat belangrijk is in het leven. Met behulp van ACT leert een psycholoog je de klachten te aanvaarden en beter in het moment te kunnen leven. Je hebt klachten, maar leert hoe je je leven hier niet door laat belemmeren.
Tinnitus behandelen met een beugel/kaakspecialist
Tinnitus kan in sommige gevallen in verband worden gebracht met spanning in de kaak. Dan kan het helpen om je te laten behandelen door een kaakspecialist of om een bijtspalk te krijgen.
Behandel tinnitus met een bruisapparaat
Sommige mensen worden geholpen door hun tinnitus te behandelen met een geluidsdetector. Het apparaat zendt een zogenaamde witte ruis uit die de hersenen helpt te denken alsof het geluid van buiten komt, zodat je het geluid kunt gaan waarnemen als een soort achtergrondgeluid, en er niet meer door gestoord wordt.
Tinnitus behandelen bij een fysiotherapeut
Als tinnitus lichamelijke oorzaken heeft, zoals spanning in de nek, kaken of schouders, kan het helpen om een fysiotherapeut te raadplegen.
Hoorapparaat
Voor wie tinnitus heeft die wordt veroorzaakt door een gehoorstoornis, kan het helpen om een hoortoestel te gaan gebruiken. Het kan het gemakkelijker maken om het geluid te maskeren en te ontspannen.
Wanneer hulp zoeken bij tinnitus?
Heb je last van tinnitus in je dagelijks leven? Dan ga je voor onderzoek naar je huisarts, gezondheidscentrum, arbo-, of oorarts. In veel gevallen is tinnitus het gevolg van gehoorverlies en veel mensen worden geholpen door hun gehoorproblemen aan te pakken. Als je tinnitus plotseling en zonder enige verklaring optreedt, kan er in zeldzame gevallen sprake zijn van een ziekte.
Hoe tinnitus voorkomen
Over het algemeen is het goed om je oren te beschermen met oorkappen of oordopjes als je op plaatsen bent met schadelijke geluidsniveaus, zoals bijvoorbeeld de nachtclub, een concert of bij het maaien van het gras. Voor tinnitus gerelateerd aan stress is lichaamsbeweging een goede manier om zorgen te voorkomen. Verder is het verstandig om, wanneer je last hebt van tinnitus, jezelf niet af te zonderen maar lawaai wel te vermijden.