Ben je opzoek naar een GGZ instelling?

De geestelijke gezondheidszorg, kortweg de GGZ genoemd, is er voor mensen met psychische problemen. Niet alleen helpt de GGZ mensen die deze zorg al nodig hebben, maar ze zorgt er ook voor dat psychische problemen voorkomen worden. Een belangrijke instituut dus waar we als welvarend land zeker niet zonder kunnen.

4 op de 10 mensen krijgen ooit in hun leven te maken met psychische problemen. Deze mensen hebben minder plezier in het leven dan mensen die psychisch gezond zijn. Ze hebben de grip op hun leven een beetje verloren. Gelukkig kunnen psychische problemen in veel gevallen verlicht of zelfs verholpen worden. Maar het is dan wel belangrijk dat je hulp zoekt, en dát vinden veel mensen lastig.

Alles over de GGZ in Nederland

Online hulp bij psychische problemen

Het is niet niets om ervoor uit te komen dat je mentaal niet alles op de rit hebt. De stap om een afspraak te maken met een professionele GZ psycholoog lijkt misschien klein, maar mensen met psychische problemen kunnen er als een berg tegenop zien. Bij Mindler proberen we de drempel om hulp te zoeken te verlagen, door geestelijk gezondheidszorg online beschikbaar te maken.

Bij Mindler werken professionele en ervaren GZ psychologen die ervaring hebben met allerlei soorten psychische problemen en stoornissen. In de app van Mindler stellen de behandelaars zichzelf voor. Je kunt zelf kiezen welke psycholoog jou het meeste aanspreekt. Vervolgens kun je in de app een afspraak inplannen met de professional die jij hebt uitgekozen.

Praten via een beeldverbinding

Er zijn bij Mindler geen wachtlijsten, dus je kunt snel terecht voor je intake op een datum en tijdstip dat het je het beste uitkomt. Je gesprekken met de psycholoog voer je door middel van een beeldverbinding via het internet. Je kunt dus met je psycholoog praten vanaf de bank in je woonkamer.

Doordat je zelf kunt kiezen met wie je praat, wanneer je dat doet en waar je dat doet hoopt Mindler dat het makkelijker wordt hulp te zoeken als je psychische problemen ervaart. Zo dragen wij ons steentje bij aan een betere gezondheidszorg in Nederland. Precies waar de Nederlandse GGZ voor staat.

GGZ Betekenis

Als we het hebben over ‘de GGZ’ hebben we het over geestelijke gezondheidszorg in het algemeen, niet over GGZ Nederland – de brancheinstelling waar je later in dit artikel meer over kunt lezen –  De GGZ is er voor allerlei soorten psychische problemen. Je kunt er terecht als je last hebt van somberheid, kampt met een burn-out of relatieproblemen en ook als je last hebt van ADHD of autisme bijvoorbeeld. Ook als je een verslaving, eetprobleem of ernstige depressie hebt is de GGZ er voor je. En weet je nog niet wat je hebt, maar voel je wel dat er ‘iets’ is, kun je dankzij de GGZ erachter komen wat er precies aan de hand is.

In de geestelijke gezondheidszorg kom je een hoop afkortingen tegen, dat kan best wat verwarring opleveren. Een beetje uitleg kan dus geen kwaad.

GGZ: Geestelijke Gezondheidszorg

GGZ is de afkorting van Geestelijke GezondheidsZorg. De taken van de GGZ zijn: preventie, behandeling, begeleiding, verpleging en verzorging en bescherming van de geestelijke gezondheid. Dit is zo bepaald door de Nationale Raad voor de Volksgezondheid. De verschillende voorzieningen binnen de Nederlandse GGZ zijn onderverdeeld in zogenoemde ‘zorgcircuits’, te weten:

• Eerstelijns-ggz

• Ggz-preventie

• Ggz voor kinderen en jeugdigen

• Ggz voor volwassenen

• Ggz voor ouderen

• Ggz voor Langdurige Zorg en Wonen (LZW)

• Forensische psychiatrie

• Verslavingszorg

• Openbare ggz

• Ggz voor volwassenen met een gehoorstoornis

Als je hulp krijgt bij psychische problemen kom je dus in een van bovenstaande zorgcircuits terecht.

Wat betekent basis GGZ?

Basis GGZ (ook wel generalistische basis-ggz) is er voor je als je lichte psychische problemen hebt. De zorg die je dan krijgt is vaak kort en echt gericht op je klachten. Met lichte mentale klachten kun je bijvoorbeeld bij je huisarts terecht. Hij/zij kan je zelf behandelen en schakelt daar eventueel de hulp van een praktijkondersteuner bij in. De huisarts krijgt hiervoor geld van de overheid.

Basis GGZ is alleen voor mensen met niet complexe klachten die een goed sociaal netwerk hebben en een grote kans op herstel. Als de huisarts ziet dat je klachten complexer zijn dan kan hij je doorsturen. Je komt dan in de GGZ terecht.

Wat betekent SGGZ: Specialistische Geestelijke Gezondheidszorg

Heb je wat zwaardere psychische problemen, of meerdere psychische stoornissen tegelijk en passen deze problemen niet bij de basis GGZ, dan is gespecialiseerde inzet noodzakelijk. Je komt dan terecht bij iemand die zich echt in jouw stoornis heeft verdiept tijdens een universitaire opleiding. Je kunt alleen terecht bij de SGGZ met een doorverwijzing van je huisarts.

Wat betekent Crisisdienst GGZ?

Crisisdienst GGZ is de zorg die je nodig hebt omdat je in acute geestesnood zit. Geestelijke problemen kunnen zo licht zijn dat een behandeling door de huisarts voldoende is om weer plezier in het leven te krijgen, maar psychische problemen kunnen ook enorm ernstig zijn. Zo ernstig zelfs dat je binnen 24 uur hulp nodig hebt, omdat je een gevaar vormt voor jezelf en je omgeving. In dat geval kun je hulp krijgen van de crisisdienst GGZ. Je wordt dan zo snel mogelijk opgevangen en behandeld.

Om de crisisdienst te bereiken kun je de huisarts bellen, die schakelt dan voor jou de crisisdienst in. De dienst staat is 7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar. Meestal wordt door de crisisdienst ook je gezin of familie ingeschakeld. Na de spoedbehandeling mag je weer naar huis, maar je kunt ook een tijdje in een instelling blijven als dat nodig is.

Wat betekent de wet verplichte GGZ?

Heb je te maken met verplichte geestelijke gezondheidszorg? Dan is de wet verplichte GGZ (WVGGZ) er voor jou. De wet is op 1 januari 2020 in werking getreden en regelt je rechten en plichten als je verplichte zorg nodig hebt, zoals medicatie, medische controles, of opname in een ggz-instelling.

Er zijn twee manieren waarop je tot geestelijk gezondheidszorg kan worden verplicht,  door een zorgmachtiging via de rechter of een crisismaatregel via de burgemeester. Je krijgt deze zorg als je aan een psychische stoornis lijdt die ervoor zorgt dat je je zo gaat gedragen dat je een gevaar vormt voor jezelf of voor anderen.

Als er geen vrijwillige zorg mogelijk is, kan de rechter of de burgemeester dus stappen nemen om over te gaan tot verplichte zorg. Er wordt dan altijd uitgegaan van de minst ingrijpende vorm van zorg en als patiënt hou je zelf de regie over deze zorg, door bijvoorbeeld met een eigen plan van aanpak te komen.

Wat zijn GGZ instellingen en wat doen ze?

GGZ instellingen zijn instanties die je begeleiden en behandelen als je psychische problemen hebt of kampt met een verslaving. Deze instelling is gespecialiseerd in geestelijke gezondheidszorg en er werken meerdere zorgverleners. Er zijn volgens Zorgkaart Nederland momenteel 1861 GGZ instellingen in Nederland.

Er zijn ook GGZ professionals die niet in een GGZ instelling werken. Deze mensen worden vrijgevestigde zorgverleners genoemd. Zij werken in een eigen praktijk. Als je geestelijke gezondheidszorg nodig hebt, kom je dus niet per definitie in een GGZ instelling terecht.

GGZ Nederland

Bijna alle instellingen (90%) voor geestelijke gezondheidszorg in Nederland zijn aangesloten bij de brancheorganisatie GGZ Nederland. GGZ Nederland is dus het overkoepelend orgaan voor de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg in ons land. De branchevereniging herbergt ruim 89 duizend professionals van zo’n 100 instellingen en probeert door te netwerken en samenwerking te zoeken de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg te verbeteren.

Voordelen van GGZ instellingen

In een GGZ instelling werken dus meerdere psychische hulpverleners. Dat brengt een aantal voordelen met zich mee:

• Interne samenwerking Omdat er verschillende mensen binnen de instelling werken kunnen de behandelaars elkaar om advies vragen en makkelijk samenwerken. Dat komt de zorg ten goede.

• Altijd hulp Omdat een GGZ instelling een grotere organisatie is en er meerdere mensen werken kun je goed behandeld worden. Als jouw vaste behandelaar een keer ziek is of met vakantie gaat, hoeft dat niet te betekenen dat je behandeling wordt gepauzeerd. Er is altijd een andere behandelaar die de zorg kan overnemen.

• Intensieve zorg mogelijk Heb je intensievere zorg nodig dan kun je in een GGZ instelling langer verblijven. Soms is dat nodig omdat als je thuis blijft met bepaalde psychische problemen jezelf of anderen in gevaar brengt.

Nadelen van GGZ instellingen

Altijd zorg bij de hand, intensieve zorg als dat nodig is en heel veel kennis onder één dak. Dat zijn mooie voordelen, maar helaas zijn er ook nadelen aan GGZ instellingen.

• Wachtlijsten Hoewel er echt wordt geprobeerd om de wachtlijsten kleiner te maken, zijn ze er helaas nog steeds. Het kan daarom even duren voordat je bij een GGZ instelling aan de beurt bent.

• Verblijf vaak langer dan nodig Patiënten die opgenomen zijn in een GGZ instelling verblijven daar vaak langer dan strikt noodzakelijk is. Dit brengt behalve veel ongemak ook extra kosten met zich mee.

• Niet anoniem Bij een bezoek aan een GGZ instelling kan het zijn dat je in een wachtkamer komt te zitten. Daar wachten ook andere patiënten op hun beurt op de behandeling. Je bent dus best zichtbaar als patiënt, en dat is niet voor iedereen even prettig.

• Niet altijd dezelfde behandelaar Omdat jouw behandelaar ook wel eens ziek is of met vakantie gaat of gewoon een dag vrij is kan het zijn dat je er een andere behandelaar die plek inneemt. Dat kan ervoor zorgen dat voelt alsof je slechts een nummer bent, in plaats van een patiënt die een persoonlijke behandeling krijgt.

Wat is beter, een GGZ instelling of onafhankelijke psycholoog?

Nu je de voor- en nadelen van een GGZ instelling hebt kunnen lezen denk je er misschien over om een onafhankelijke psycholoog in te schakelen. Is dat slim? De keus voor een GGZ instelling of onafhankelijke psycholoog hangt vooral af van je eigen voorkeuren en de zorg die je nodig hebt. Zo kun je met extreme psychische problemen niet in gaan wonen bij een behandelaar met zijn eigen praktijk. In dat geval zul je op een GGZ instelling aangewezen zijn.

Kiezen tussen een GGZ instelling of onafhankelijke psycholoog

Om een goede keus te maken tussen een GGZ instelling of een onafhankelijke psycholoog is het belangrijk om de voor- en nadelen van beide opties te bekijken.

Voor- en nadelen van GGZ instellingen

Een GGZ instelling is vaak goedkoper dan een onafhankelijke psycholoog, maar in veel gevallen kun je voor vergoeding van je behandeling aankloppen bij je zorgverzekering. Andere voordelen van een GGZ instelling zijn dat er veel kennis in huis aanwezig is, er altijd genoeg mensen zijn om je te behandelen en je als dat nodig is intern behandeld kunt worden. Nadelen zijn dat er vaak lange wachtlijsten zijn waar je op komt te staan voordat je aan je behandeling kunt beginnen, dat je niet zo anoniem bent en dat de behandeling minder persoonlijk kan aanvoelen.

Voor- en nadelen van een onafhankelijke psycholoog

Grote voordelen van een bezoek aan een onafhankelijke psycholoog is dat je een echte persoonlijke behandeling krijgt omdat je met maar één behandelaar te maken hebt. Je ziet dus altijd hetzelfde gezicht. Bovendien zijn de wachtlijsten bij onafhankelijke psycholoog vaak kleiner dan bij GGZ instellingen.

Vergoedingen voor GGZ instellingen

Psychologische zorg zit verwerkt in je basis zorgverzekering. Veel zorg wordt dankzij het basispakket vergoed, maar er gelden wel strenge voorwaarden voor. Voldoe je niet aan die voorwaarden dan moet je alle zorg zelf betalen. En als je behandeling wel vergoed wordt, gaat het wel alsnog ten koste van je eigen risico. Dit is dan weer niet het geval als het bij een bezoek aan de huisarts blijft. Hoeveel je precies vergoed krijgt verschilt per zorgverzekeraar.

Vergoedingen voor psychologen

Wil je praten met een psycholoog, dan is de eerste stap een bezoek aan je huisarts. Deze zal je als dat nodig is doorverwijzen naar een psycholoog. Alleen met deze doorverwijzing wordt je psychologische zorg vergoed vanuit je basisverzekering.

Het bezoek aan de huisarts en de sessie met de praktijkondersteuner zijn gratis, deze gaan niet ten koste van je eigen risico. Kom je terecht bij een psycholoog buiten de huisartspraktijk dan wordt dit nog steeds vergoed door je verzekeraar, maar gaat dit wel ten koste van je eigen risico.

Vergoedingen voor psychiaters

Ook voor behandeling van een psychiater heb je een doorverwijzing van je huisarts nodig. Er geldt geen eigen bijdrage voor een bezoek aan een psychiater, maar het gaat wel van je eigen risico af.

Ook bij een bezoek aan een psychiater zijn er bepaalde voorwaarden waar je aan moet voldoen om je behandeling vergoed te kunnen krijgen. Zo worden behandelingen voor aanpassingsstoornissen, zoals overspannen zijn en een burn-out niet vergoedt. Om te kijken welke voorwaarden er in jouw situatie van toepassing zijn kun je het beste contact opnemen met je zorgverzekeraar.

De geschiedenis van de Nederlandse gezondheidszorg

Voor 1801 waren inwoners van Nederland op elkaar aangewezen als het ging om gezondheidszorg. Dat kon er gruwelijk aan toe gaan; hygiënische omstandigheden waren slecht en vaak ontbrak het mensen aan kennis.

Als je kies moest worden getrokken kreeg je of een flinke lading alcohol naar binnen geduwd, of een simpele klap op je hoofd ter verdoving. Een goede chirurg was de chirurg die het snelst een been of arm kon amputeren met een zaag en als je verpleegd moest worden dan werd dat gedaan door je naasten. Geestelijke gezondheidszorg bestond niet echt. Wie last had van psychische problemen werd weggezet als de ‘dorpsgek’ of werd opgesloten.

Overheid neemt zorg onder zijn hoede

Om een einde te maken aan epidemieën en kwakzalverij werd vanaf 1801 werd de overheid verantwoordelijk voor de volksgezondheid (en armenzorg). In 1865 werden er wetten in het leven geroepen voor de beroepsuitoefening van artsen en apothekers en kwam er Staatstoezicht op de Geneeskunde.

In 1918 werden de afdelingen volksgezondheid en armenzorg gesplitst. Het nieuwe departement ‘Sociale Zaken’ ging vanaf 1933 over de Nederlandse Volksgezondheid. In 1951 werd dat het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid.

Zorg voor zieken kwam werd in de jaren 30 vooral gedaan door particuliere instanties, zoals kloosters en kerken. Deze instanties waren tot in de jaren 60 heel belangrijk voor de volksgezondheid. De overheidsbemoeienis met de gezondheid van het Nederlandse volk kwam in een stroomversnelling toen opeenvolgend de de Gezondheidswet in 1956, de Ziekenfondswet in 1964 en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten in 1967 van kracht gingen.

De zorg was tot van 1982 tot 1994 in handen van het ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne. Daarna werd het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gevormd door de Nederlandse regering. Volksgezondheid kreeg toen na 12 jaar weer een minister, wijlen Elst Borst.

Ook nu valt de gezondheidszorg onder het ministerie van VWS. Hugo de Jonge is de huidige minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De geschiedenis van Nederlandse GGZ instellingen

Had je voor het begin van de 19e eeuw last van een mentale stoornis, dan kon je worden opgesloten in een krankzinnigeninrichting of een dolhuis (voor de ‘dollen’). Hier kwamen mensen terecht die zich onaangepast gedroegen, maar ook mensen met besmettelijke ziektes of zwakbegaafde lieden.

Het idee achter deze instellingen was dat de buitenwereld beschermd werd tegen deze mensen. Ze werden daarom goed opgesloten en soms helemaal geïsoleerd. Dwangmiddelen, zoals een dwangbuis werden toen vaak gebruikt.

In 1841 werd de Krankzinnigenwet in het leven geroepen. De zorg voor deze mensen werd vanaf nu neergelegd bij de provincie en niet bij de stad of het kerkbestuur. Het was een periode van verlichting in Nederland, die ervoor zorgde dat krankzinnigen wat meer als mens werden beschouwd.

In plaats van de buitenwereld te beschermen werd er nu gekeken of krankzinnigen behandeld konden worden, maar door ruimtegebrek en personeel kwam het toch nog steeds vaak voor dat patiënten werden opgesloten.

Meer licht en ruimte

In 1849 werd er een gesticht geopend dat anders was dan wat we in Nederland al kenden. Het Provinciaal Geneeskundig Gesticht Meerenberg opende in Santpoort haar deuren. Het gesticht lag afgelegen waardoor er licht, rust en ruimte was voor behandeling van patiënten. Zorg die vanaf nu ook veel meer bij medici werd neergelegd.

Voor verplegen van krankzinnigen was een diploma nodig. Grietje Oosterhuis was de eerste die dat diploma ontving in 1898. Krankzinnigenzorg werd lange tijd als minderwaardig gezien, om wat meer respect te krijgen begonnen verpleegsters een wit schort te dragen en foto’s te maken. Ze werden zelfs afgebeeld als zang- of dansgroep om wat meer aanzien te krijgen.

Psychische patiënten konden terecht in een gesticht waar je van 1884 tot 1920 alleen gedwongen kon worden opgenomen. Ook ziekenhuizen stelden bedden ter beschikking voor psychische patiënten. Meestal gaven psychiatrische patiënten en hun familie hier de voorkeur aan.

In de jaren 60 ontstond in het ziekenhuis de ‘Psychiatrisch Afdeling van het Algemene Ziekenhuis’, de PAAZ. In 1986 werd de Mammoetwet ingevoerd, een wet die het middelbaar schoolonderwijs veranderde. Leerlingverpleegkundigen konden daardoor een dagopleiding van 3 jaar volgen op het MBO of 4 jaar op het HBO. De psychiatrische verpleging heet nu inmiddels GGZ. Hier kan nu een specialisatie gekozen worden.

Roerige tijden in de psychiatrie

Het waren roerige tijden voor de psychiatrie vanaf de jaren 70. Wat waren de beste behandelmethodes, hoe gaat men om met medicijnen en hoe worden diagnoses gesteld. En wat is de rol van de huisarts eigenlijk?

Er is in die tijd hoop discussie waar een einde aan komt rond einde van de twintigste eeuw. Er kwamen vaste standaarden over angst, depressie en problematisch alcoholgebruik, waardoor er gedetailleerde diagnoses kunnen worden gesteld en er vaste behandelopties op papier gezet kunnen worden.

De GGZ komt van heel ver, en is nog steeds voortdurend in ontwikkeling. We spreken gelukkig niet meer van een krankzinnigeninstellingen en patiënten worden niet meer opgesloten in dolhuizen. Bij de GGZ zoals we die nu kennen staat de zorg voor de patiënt voorop.

Voor meer details over de geschiedenis van de zorg in Nederland kun je kijken bij het Florence Nightingale instituut).

Een nieuw tijdperk: Het begin van online GGZ

Een van de ontwikkelingen die we zien in de GGZ is de opkomst van online GGZ. Met de komst van internet is het mogelijk geworden om op afstand met elkaar te beeldbellen. Mindler maakt hier gebruik van door een app aan te bieden waarin mensen met psychische problemen in een handomdraai contact op kunnen nemen met hun GZ psycholoog.

Wordt nu lid bij Nederlands eerste online GGZ instelling!

Mindler is de eerste online GGZ instelling van Nederland. Door lid te worden kun je via een beeldverbinding contact opnemen met je behandelaar. Je hoeft er de deur niet voor uit, het is veilig, anoniem en je kunt het doen vanuit je eigen huis.

Ontmoet Mindler

Door de app van Mindler op je telefoon of tablet te zetten kun je zien welke psychologen er allemaal voor je klaar staan. Er staan foto’s bij en elke behandelaar stelt zichzelf voor. Jij mag kiezen met wie je aan de slag gaat om je psychische problemen aan te pakken. In de app kun je ook alle informatie lezen over de verschillende behandelingen die er worden aangeboden.

Begin nu met online therapie – Download Mindler!

Geen zin in een wachtlijst? Download dan nu Mindler. Je hoeft niet te wachten om een afpraak in te plannen voor je intakegesprek en je bent dus vrijwel direct aan de beurt. Bovendien kun je na je intakegesprek comfortabel met je behandelaar praten omdat je gewoon thuis kunt blijven voor je sessie.

Je kiest bij Mindler je eigen psycholoog en deze blijft aan je gekoppeld. Je ziet dus maar één behandelaar en niet steeds verschillende gezichten. Met een kop thee in de hand praten met je psycholoog op een dag en tijd dat het jou het beste uitkomt. Je geestelijke gezondheid staat voor ons op de eerste plaats. Wij zijn Mindler, waar je direct met je online therapie kunt beginnen.