Mindler » Artikelen » Therapie » Kortdurende Psychodynamische Therapie

Kortdurende Psychodynamische Therapie

Afhankelijk van je zorgvraag, de zwaarte en de diagnose kan je samen met jouw behandelaar ervoor kiezen om overige, aanvullende interventies in te zetten, die bewezen effectief zijn. Kortdurende psychodynamische therapie (KPT) is daar één van. KPT richt zich op de mensen als complex geheel aan bewuste en onbewuste drijfveren die in sommige gevallen kunnen botsen.

Therapie

Mindler kan je helpen met Kortdurende Psychodynamische Therapie

Mindler maakt de geestelijke gezondheidszorg toegankelijk voor iedereen. Dit doen wij door videogesprekken aan te bieden met erkende psychologen via onze app.

Benieuwd hoe het werkt?

Psychologen werkzaam bij Mindler

Wij hebben de psychologen die je kunnen helpen

Wat wordt verstaan onder Kortdurende Psychodynamische Therapie? Voor wie is dit bedoeld? Als je last hebt van psychische klachten dan kan psychodynamische therapie een oplossing zijn om je klachten te verminderen. Deze vorm van therapie richt zich op jouw ontwikkeling als persoon. Je kijkt naar je gedachten, gevoelens en verlangens van nu, maar ook naar ervaringen uit het verleden. Ervaringen die je misschien wel lange tijd hebt weggedrukt, maar die er in het heden voor zorgen dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijkse leven. Psychodynamische therapie wordt ook wel afgekort als PTD en kan gevolgd worden op verschillende manieren. Je kunt sessies volgen in je eentje, maar ook in groepsvorm. De lengte en frequentie van de sessies verschilt per geval. Soms zijn er maar een paar sessies nodig om je met je problemen te helpen. Soms heb je baat bij een langere therapieduur. Heel veel mensen hebben al baat gehad bij psychodynamische therapie. Vooral mensen met de meest voorkomende psychiatrische stoornissen, stemmingsstoornissen, angststoornissen en persoonlijkheidsstoornissen, hebben baat bij deze vorm van therapie. Bij Mindler kun je deze therapie online volgen via de app.

Psychodynamische therapie op je eigen bank in de woonkamer

Bij Mindler werken alle behandelaars online. Je kunt met je psycholoog praten via een beeldverbinding of via de chat. Je hoeft dus voor een therapiesessie de deur helemaal niet uit. Dat scheelt niet alleen een hoop tijd, het zorgt er ook voor dat je therapie kunt volgen in een voor jou comfortabele omgeving. Het is niet meer nodig om in het kantoor van een psycholoog je verhaal te doen, want zolang jij verbonden bent met het internet kun je gaan en staan waar je maar wilt. Je kunt psychodynamische therapiesessies volgen op de bank in je eigen woonkamer, of lekker ontspannen aan de keukentafel. Bovendien kun je zelf bij Mindler je therapeut uitkiezen. Het praat een stuk makkelijk met iemand waar jij je goed bij voelt. Als je kampt met psychische problemen heb je al genoeg aan je hoofd. Maar hoe kan psychodynamische therapie je nu precies helpen? Hoe werkt het precies, en welke vormen zijn er?

Wat is psychodynamische therapie (PDT)?

Psychodynamische therapie is afgeleid van de psychotherapie en wordt ook wel een psychodynamische psychotherapie genoemd.

Bij psychodynamische therapie staat jouw ontwikkeling als mens centraal. Bij deze vorm van therapie wordt ervan uitgegaan dat je je soms niet helemaal bewust bent van al je wensen en behoeften, gedachten en gevoelens die ervoor zorgen dat je niet goed kunt functioneren. Samen met je therapeut ga je door middel van gesprekken op zoek naar de reden van je psychische problemen.

Wat zijn de drijfveren achter je huidige gedrag? Komt het door iets wat je vroeger hebt meegemaakt of gemist? Of is er nu iets wat je onbewust nodig hebt? Door te reflecteren op je ontwikkeling als mens wordt het mogelijk om je problemen beter te begrijpen. Als je begrijpt waarom je je zo voelt kun je onderzoeken of je dingen anders kunt gaan aanpakken. De psychodynamische therapeut kan je handvatten geven om beter met je mentale problemen om te leren gaan in het dagelijkse leven. Om dit goed te kunnen doen is het noodzakelijk dat je een band opbouwt met je therapeut. Zo kun jij vrijer praten en kan je behandelaar op zijn beurt je de juiste tools aanreiken die passen bij jou als persoon. Geen mens is immers hetzelfde. Psychodynamische therapie gaat dus in op de dynamische relatie tussen bewuste motivatie en onbewuste motivatie.

Psychodynamische therapie wordt vaak niet als eerste ingezet bij psychische problemen. De persoonsgerichte behandeling wordt meestal pas voorgeschreven als klachtgerichte behandelingen niet blijken te werken.

Hoe werkt psychodynamische therapie?

Bij psychodynamische therapie wordt er gekeken hoe je omgaat met je (pijnlijke) gevoelens en wat de invloed van die gevoelens is op je mentale klachten. Dit doe je door met de behandelaar te praten over wat je bezighoudt. Daarbij vertel je ook over die pijnlijke gevoelens. Je therapeut helpt je op de goede weg, zodat je goed kunt vertellen wat er in je omgaat. Samen zoeken jullie uit waarom en hoe die gevoelens jouw klachten beïnvloeden en kijken jullie hoe het komt dat je vaak tegen dezelfde problemen aanloopt. Door dit goed te onderzoeken leer je jezelf en je problemen beter begrijpen en kun je beter met je klachten omgaan. Psychodynamische therapie kan ook gevolgd worden in groepsvorm. Je praat dan in een groep met elkaar onder begeleiding van een therapeut en kunt op die manier van elkaar leren. Of psychodynamische therapie positieve resultaten levert, hangt voor een groot deel af van de kwaliteit van de relatie tussen jou en je therapeut. Om de beste resultaten te bereiken, is het belangrijk dat jij en je behandelaar op dezelfde lijn liggen als het gaat om het doel waarvoor je behandelt wordt. Bovendien zullen jullie gelijkgestemd moeten zijn over de beste vorm en de intensiteit van de sessies. De therapeut bepaalt dus niet alles, maar ook jij bepaalt niet alles. Alleen samen komen jullie tot de beste resultaten.

Voor wie is psychodynamische therapie bedoeld?

Psychodynamische therapie kan bij verschillende mentale problemen worden ingezet. Bijvoorbeeld bij een persoonlijkheidsstoornis, zoals een obsessieve compulsieve stoornis of een eetstoornis, of bij depressie of angst. Ook bij PTSS wordt psychodynamische therapie wel eens ingezet. Psychodynamische therapie is vooral geschikt voor mensen die de achtergrond van hun klachten willen leren kennen. Voor mensen die alleen klachtgericht willen werken is deze therapie minder geschikt. Psychodynamische therapie werkt ook niet voor mensen die directe psychische hulpverlening nodig hebben.

Verschillende soorten psychodynamische therapie

Er zijn verschillende soorten psychodynamische therapieën die kunnen worden toegepast als je mentale problemen hebt:

Affect Fobie Therapie: Therapie die zich richt op de angst voor je eigen gevoelens. Kortdurende Psychoanalytische Steungevende Psychotherapie (KPSP): Een korte vorm (6 maanden) van psychodynamische therapie die vooral geschikt is voor mensen met depressieklachten. Intensieve Kortdurende Dynamische Psychotherapie (KDP): Psychoanalytische vorm van psychotherapie waarin je op zoek gaat naar patronen en mechanismen om zo je klachten en problemen op te lossen. Deze therapie is erg geschikt is voor mensen met persoonlijkheidsproblemen.

Dynamische Interpersoonlijke Therapie (DIT): Deze kortdurende therapie is geschikt voor verschillende soorten mentale problemen. Er wordt gericht gekeken naar de relaties die je hebt met anderen.

Mentalisation Based Therapy: Deze therapie is geschikt voor mensen met ernstige psychische klachten die gerelateerd zijn aan borderline en een persoonlijkheidsstoornis. In de therapie leer je onder andere om te gaan met je impulsieve gedrag. Transference Focused Psychotherapy (TFP): Intensieve vorm van therapie geschikt voor mensen met ernstige psychische problemen zoals borderline, narcisme of persoonlijkheidsstoornis. Deze therapie helpt bij het zoeken naar innerlijke stabiliteit en interpersoonlijk evenwicht. Psychoanalyse: Psychoanalyse kan bij veel verschillende mentale problemen een oplossing bieden. Het is een langdurige behandelvorm waarin gesprekken tussen de behandelaar en patiënt centraal staan. Psychoanalyse wordt ook wel dieptepsychologie genoemd.

Voor- en nadelen van psychodynamische therapie

Net als bij eigenlijk alles in het leven zitten er zowel voor- als nadelen aan psychodynamische therapie. Maar wat misschien nadelen lijken in het begin, kunnen er wel voor zorgen dat je je beter voelt aan het eind van je therapie.

Voordelen van psychodynamische therapie

Laten we beginnen met het op een rijtje zetten van de voordelen die psychodynamische therapie met zich meebrengt. Psychodynamische therapie is effectief Psychodynamische psychotherapie is net zo effectief als andere specifieke psychotherapieën, zoals cognitieve gedragstherapie. Dit is al meerdere malen bewezen. Je leest hier meer over onder het kopje ‘effectiviteit van psychodynamische therapie’. Duurzame resultaten

De positieve effecten van psychodynamische therapie blijven ook na de behandeling lang behouden. Je hoeft dus niet steeds weer opnieuw in therapie. Kostenbesparend

Het klinkt misschien onbelangrijk, je gezondheid is namelijk niet in geld uit te drukken, maar je kunt flink op zorgkosten besparen door psychodynamische therapie in te zetten. Omdat de effecten lang blijven bestaan is nieuwe therapie minder vaak nodig. Psychodynamische therapie leidt ook tot minder ziekteverzuim. Dat is goed voor werkgevers, maar natuurlijk ook voor werknemers.

Nadelen van psychodynamische therapie

Je moet praten over je diepste gevoelens

Bij psychodynamische therapie is het niet genoeg om alleen over koetjes en kalfjes te kletsen. Je gaat echt de diepte in en praat met je therapeut over je diepste gevoelens. Dat kan lastig zijn, daarom is het belangrijk dat je je goed voelt bij je therapeut en het idee hebt dat je je behandelaar kunt vertrouwen. Confronterend

Sessies kunnen confronterend zijn. Zoals gezegd ga je praten over je diepste gevoelens. Maar er kunnen ook gevoelens naar boven komen waarvan je niet eens wist dat je ze had. Je treedt buiten je comfortzone en komt jezelf soms enorm tegen. Je behandelaar begeleidt je bij het hele proces.

Psychodynamische therapie oefeningen

Psychodynamische therapie is vooral een praattherapie. Maar tijdens het praten kan de therapeut je vragen bepaalde oefeningen te doen. Er zijn een heleboel verschillende oefeningen die ervoor kunnen zorgen dat jij je beter gaat voelen. Welke oefeningen voor jou het meest geschikt zijn, dat is aan je therapeut. Hij of zij zal de oefeningen aanpassen op wat jij op het moment nodig hebt. Je kunt bij zulke oefeningen denken aan bijvoorbeeld een rollenspel, het becijferen van bepaalde onderdelen van je leven, het visualiseren van problemen en ontspanningsoefeningen. Samen met je therapeut onderzoek je stap voor stap wat er met je aan de hand is, en hoe je de situatie kunt verbeteren.

Effectiviteit van psychodynamische therapie

Het is al meerdere malen bewezen dat psychodynamische therapie een effectieve behandelmethode is. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de volgende onderzoeken:

  • Shedler, J. (2010). The Efficacy of Psychodynamic Psychotherapy, American Psychologist, 65, 98-109.

  • Leichsenring F, Rabung S. Long-term psychodynamic psychotherapy in complex mental disorders: update of a meta-analysis. Br J Psychiatry. 2011 Jul;199(1):15-22.

  • Town JM, Abbass A, Hardy G. Short-term psychodynamic psychotherapy for personality disorders: a critical review of randomized controlled trials. Journal of Personality Disorders. 2011;25(6):723-740.

Het blijkt dat psychodynamische therapie effectief is in het verminderen van psychische symptomen en verbeteren van interpersoonlijk functioneren. De effectiviteit geldt voor zowel langdurige therapie als kortdurende therapie. Langdurige therapie lijkt wel nog beter te werken dan de kortere behandelingen. (Bron: factsheet psychodynamische psychotherapie)

Het is wel belangrijk om psychodynamische therapie te volgen bij een gerenommeerde psycholoog. Er worden heel veel verschillende soorten van deze therapie aangeboden, maar de kwaliteitscontrole laat soms te wensen over. Zorg daarom dat je altijd checkt of je behandelaar ingeschreven staat in het BIG-register.

Psychodynamische therapie bij persoonlijkheidsstoornis

Als je een persoonlijkheidsstoornis hebt gedraag je je anders dan dat de maatschappij van je verwacht. Psychodynamische therapie kan ingezet worden bij deze stoornis om te kijken waar jouw gedrag nu eigenlijk vandaan komt. Tijdens de therapie ga je zoeken naar de oorzaak door bijvoorbeeld herinneringen uit je jeugd naar boven te halen. Soms kun je je bepaalde gebeurtenissen niet herinneren, maar zorgen ze er wel voor dat jij je nu op een bepaalde manier gedraagt.

Psychodynamische therapie bij angst

Als iets erg pijnlijk is, dan zijn we als men geneigd die pijnlijke gedachten weg te drukken. Soms doen we dat zo goed, dat je vergeet dat je die gevoelens ooit had. Dit wegduwen van pijnlijke gevoelens kan zorgen voor psychische problemen, zoals angstgevoelens of paniekaanvallen. Psychodynamische therapie zorgt ervoor dat die weggedrukte gevoelens weer opgezocht worden, waardoor je blokkades worden opgeheven. Op die manier kun je uiteindelijk van je angst af komen.

Psychodynamische therapie bij depressie

In de psychodynamische psychologie wordt depressie gezien als een uiting van onderliggende problemen. Door die problemen op te sporen en aan te pakken kan de depressie uiteindelijk verdwijnen. In psychodynamische therapie sessies ga je onderzoeken hoe het komt dat je depressief bent. Van welke diepgewortelde manieren van voelen, denken en handelen is er sprake, waardoor jij het leven extra somber inziet? Samen met je therapeut ga je op onderzoek uit.

Psychodynamische therapie ervaringen

Een meta-analyse heeft bewezen dat psychodynamische psychotherapie net zo effectief is in het verminderen van primaire symptomen en andere problemen als andere bewezen effectieve behandelingen. Denk daarbij aan cognitieve gedragstherapie bijvoorbeeld. Online kun je verhalen vinden van mensen die psychodynamische therapie naar tevredenheid volgden. Psychodynamische therapie ervaring van Raoul

Raoul Vries is coach en had zelf veel aan psychodynamische therapie. In een blog waarin hij schrijft over zijn weg naar het coachschap zegt hij het volgende:

“Ik nam afscheid van mijn psycholoog waar ik al jaren liep, omdat zij mij niet meer verder kon helpen. Ik kon het namelijk allemaal wel relativeren, maar mijn problemen werden daardoor niet minder. Toen ben ik psychodynamische therapie gaan volgen. Bij deze therapie werk je vanuit je emoties en je verleden. Dat was erg heftig, maar dat had ik op dat moment nodig. Ik kon trauma’s verwerken, beter leren omgaan met mijn emoties en een stukje wijzer worden.”

Psychodynamische therapie ervaring van Yessy

Yessy had een moeilijke jeugd en kwam al op jonge leeftijd in aanraking met hulpverlening. Ze had het idee dat ze niet goed geholpen werd, maar dat veranderde toen ze in contact kwam met een psychodynamische therapeut: “Met behulp van mijn man kwam ik uit bij een psychodynamische therapeut. En na jaren therapie was dit zo anders. Ik kreeg de tijd om vertrouwen op te bouwen. Ik kreeg ruimte om af te tasten. Geen ‘gaat u maar zitten en vertel maar’. Ook niet nadat ik continu dichtklap als we dicht bij mijn verleden komen. Daar waar andere therapeuten er allang een punt achter hadden gezet, bleef ze.”

Psychodynamische therapie ervaring van Angela

Angela werd zo erg geholpen door haar psychodynamische therapeut, dat ze besloot zelf de opleiding te gaan volgen:

Ongeveer 14 jaar geleden kwam ik thuis te zitten met een burn-out.__(…) In tussentijd heb ik regelmatig een coach of therapeut gezocht als ik ergens tegen aan liep. En, het hielp altijd wel, maar altijd kwam het ‘probleem’ ook wel weer terug na een tijd. (…) Totdat ik 6 jaar geleden ging scheiden en ik een psychodynamisch therapeut tegenkwam. Zij heeft mij écht geholpen en vanaf dat moment wist ik, dit wil ik ook doen!

Hoeveel kost psychodynamische therapie?

Met een verwijsbrief van de huisarts kun je bij Mindler terecht voor psychodynamische therapie in de Basis GGZ. De verwijsbrief zorgt ervoor dat je zorgverzekering de kosten draagt voor je therapiesessies. Hoeveel (sessies) er word(t)(en) vergoed hangt af van je zorgverzekeraar. Het beste kun je hier dus even contact met hen over opnemen.

De geschiedenis achter psychodynamische therapie

Zeg je psychodynamische therapie, dan zeg je Sigmund Freud. Deze zenuwarts uit Oostenrijk-Hongarije was de grondlegger van de psychoanalyse. In 1885 volgde Freud colleges bij Jean-Martin Charcot, een beroemde Franse neuroloog die onderzoek deed naar hysterie en hypnose. Hysterie was een verzamelterm voor destijds onverklaarbare lichamelijke symptomen, zoals verlammingen van lichaamsdelen. Hier kwam Freud op het idee dat psychische problemen door het onbewuste kunnen worden veroorzaakt.

Ook Freuds vriend en mentor Josef Breuer had een belangrijk aandeel in het ontstaan van de psychoanalyse. Een van zijn patiënten, Anna O.,  leed aan hysterie. Haar therapie bestond uit het vertellen van haar ervaringen aan Breuer. Freud en Breuer bundelden hun krachten en presenteerden samen Studien über Hysterie in 1896. Hierin stond hun idee beschreven over de oorzaak en behandeling van de zogenoemde hysterie.

Conflict is terug te voeren op ervaringen die opgedaan zijn in de kindertijd

Zowel Breuer als Freud worden daarom gezien als de grondlegger van de psychoanalyse. Dit systeem van interpretatie en therapeutische behandeling van psychische stoornissen, zou patiënten met mentale problemen goed kunnen helpen. Het belangrijkste kenmerk van de psychotherapie is dat er een conflict optreedt in de psyche van de patiënt en dat dat conflict is terug te voeren op ervaringen die opgedaan zijn in de kindertijd.

Als energie ergens mist, duikt het ergens anders weer op

Om de energiestromen in het complexe brein te beschrijven gebruikt Freud uiteindelijk de term psychodynamica. Dit idee kreeg hij van Ernst von Brücke, een van zijn adviseurs. Zijn idee was dat alle levende organismen, dus ook mensen, in principe bestaan uit energiesystemen. Hier gelden dus ook de wetten over het behoud van energie. Dat betekent dat alle energie in een organisme altijd gelijk is. De energie kan wel bewegen. Dus als de energie ergens mist, duikt het ergens anders in het organisme weer op. Deze gedachtegang staat aan het begin van de psychodynamische therapie. Hoewel later werd bewezen dat de term energie in de natuurkunde iets anders betekent dat de term energie in de mentale zin. Freud was niet alleen één van de grondleggers van de psychotherapie, maar deelde zijn ideeën ook met een nieuwe generatie medici. Zo werd langzaamaan de psychoanalyse steeds verder doorontwikkelt. Onder andere door  Carl Jung, Alfred Adler and Melanie Klein. Rond de jaren 40-50 van de vorige eeuw had de psychodynamische theorie een stevige basis. Psychodynamische therapie is dus een afgeleide van de psychoanalyse, en is eigenlijk de benaming van de modernere vorm van psychotherapie. Zo werd de patiënt bij psychoanalyse voornamelijk op de bank gelegd om te praten over zijn of haar problemen. Vandaag de dag is het niet meer nodig om te liggen en kun je de therapie ook gewoon volgen op een stoel, of vanaf de bank in je woonkamer als je met een psycholoog van Mindler aan het beeldbellen bent.

Online psychodynamische therapie met Mindler

Normaal gesproken is het zo dat als je op zoek bent naar hulp bij mentale problemen, de kans groot is dat je op een wachtlijst komt te staan. Bij Mindler is dit niet het geval. Omdat er digitaal gewerkt wordt en er heel veel psychologen bij Mindler zijn aangesloten, wordt er ontzettend veel tijd bespaard. Lange wachtlijsten zijn dus niet aan de orde. En dat is prettig, want als je met mentale klachten rondloopt is het fijn als je zo snel mogelijk geholpen kunt worden. Je kunt zelfs geholpen worden als je niet in Nederland bent, want zolang jij gewoon een internetverbinding hebt kun je contact opnemen met je psycholoog via de app. Je therapie kan dus gewoon doorgaan als je een weekje op vakantie bent. Online psychodynamische therapie coach

Als je de Mindler app op je telefoon of tablet zet kun je zelf kiezen bij welke psycholoog jij therapie wil gaan volgen. Voor psychodynamische therapie is het belangrijk om een goede band op te bouwen met je psycholoog. Daarom is het misschien fijn om te weten dat je altijd met dezelfde behandelaar praat. Er wordt tijdens je therapie niet van persoon gewisseld. Zo hoef je niet steeds opnieuw hetzelfde verhaal te vertellen en kan de therapeut je steeds beter leren kennen. Op die manier kan de therapie compleet aangepast worden aan jouw persoonlijkheid en kun je het beste geholpen worden.

Bij Mindler werken alleen gekwalificeerde professionals die minimaal 3 jaar ervaring hebben in de geestelijke gezondheidszorg. Omdat je via de app heel makkelijke en afspraak kunt maken, heb je dus eigenlijk altijd je eigen online psychodynamisch therapeut bij de hand. Wil je beginnen met psychodynamische therapie, overleg dan eerst met je huisarts. Deze kan het beste bepalen of je een verwijzing nodig hebt. Heb je een geldige verwijsbrief? Je kunt dan onze app downloaden meteen kijken welke psychologen er allemaal voor je klaarzitten en iemand uitkiezen die je aanspreekt. Vervolgens maak je via een paar klikken een afspraak voor je intakegesprek en kan je therapie beginnen. Makkelijk, snel en ook nog eens lekker comfortabel vanuit je eigen huis.


Bijgewerkt: 2023-04-03

Auteur: Karin Leijen

Beoordeeld door: de psychologen van Mindler